Denizli’nin Doğal Hazinesi Büyüyor: Çameli Pelemiri Bilim Dünyasına Tanıtıldı
haberyolculugu.com.tr olarak, Türkiye’nin biyoçeşitliliğine önemli bir katkı sağlayan yeni bir keşfi duyurmaktan gurur duyuyoruz. Denizli’nin yemyeşil ilçesi Çameli’de, doğa tutkunu emekli bir fen bilgisi öğretmeni tarafından fark edilen eşsiz bir bitki türü, uluslararası bilim literatürüne kazandırıldı. Bu değerli keşif, Ege Üniversitesi Botanik Bahçesi ve Herbaryum Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Prof. Dr. Hasan Yıldırım ve ekibinin titiz çalışmalarıyla taçlandı. Bilim dünyasına ‘Cephalaria cameliensis’ adıyla tanıtılan bitkiye, yerel kimliğini yansıtan ‘Çameli pelemiri’ ismi verildi.
Keşfin Hikayesi: Bir Öğretmenin Gözünden Doğanın Sırları
Bu heyecan verici keşfin kökeni, emekli Fen Bilgisi Öğretmeni Rıfat Özdemir’in doğa yürüyüşlerine dayanıyor. Özdemir’in arazi gözlemleri sırasında dikkatini çeken ve daha önce kayıt altına alınmamış bu bitki, bilim insanlarının ilgisini çekti. Prof. Dr. Hasan Yıldırım ve ekibi, Akdeniz Üniversitesi’nden Prof. Dr. Ramazan Süleyman Göktürk ile Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi’nden Doç. Dr. Ergun Kaya’nın da katkılarıyla bitki üzerinde detaylı morfolojik ve moleküler analizler gerçekleştirdi. Bu kapsamlı çalışmalar sonucunda, bitkinin bilinen türlerden belirgin şekilde farklı olduğu ve yeni bir türe ait olduğu kesinleşti. Elde edilen bulgular, taksonomi alanının saygın yayınlarından Phytotaxa dergisinde yayımlanarak uluslararası alanda kabul gördü.
‘Çameli Pelemiri’nin Özellikleri ve Koruma Durumu
Çameli pelemiri (Cephalaria cameliensis), yalnızca Denizli’nin Çameli ilçesi ile Muğla’nın Fethiye ilçesi arasında, 1350-1850 metre yüksekliklerdeki dar bir coğrafyada yayılış gösteriyor. Yaprak yapısı, çiçek özellikleri ve genel görünümüyle yakın akrabalarından ayrılan bu tür, moleküler düzeyde de kendine has bir genetik yapıya sahip. Ancak, türün sınırlı yaşam alanı ve bölgedeki yoğun otlatma baskısı, bilim insanlarını harekete geçirdi. Yapılan değerlendirmeler sonucunda, Çameli pelemiri‘nin Uluslararası Doğayı Koruma Birliği (IUCN) kriterlerine göre ‘Tehlikede (EN)’ kategorisinde yer alması gerektiği öneriliyor. Bu durum, türün korunması için acil önlemler alınması gerektiğini vurguluyor.
Türkiye’nin Bitki Çeşitliliği İçindeki Yeri
Cephalaria cinsi, dünya genelinde yaklaşık 100 tür ile temsil ediliyor ve özellikle Akdeniz Havzası’ndan Orta Asya’ya kadar geniş bir alana yayılmış durumda. Türkiye ise bu cins için önemli bir çeşitlenme merkezi olarak öne çıkıyor. Yapılan son keşiflerle birlikte Türkiye’deki Cephalaria türlerinin sayısı 49’a yükselirken, endemik türlerin sayısı da 25’e ulaştı. Çameli pelemiri‘nin keşfi, ülkemizin biyoçeşitlilik açısından ne kadar zengin olduğunu ve henüz keşfedilmeyi bekleyen pek çok doğal güzelliğe ev sahipliği yaptığını bir kez daha kanıtlıyor.
haberyolculugu.com.tr olarak, bu önemli keşfin gerçekleşmesinde emeği geçen tüm bilim insanlarına ve yerel yetkililere, özellikle Çameli Belediyesi ve Belediye Başkanı Cengiz Arslan’a teşekkürlerimizi sunuyoruz. Yerel halkın doğaya olan duyarlılığı ve bilimsel çalışmaların bir araya gelmesiyle ortaya çıkan bu tür keşifler, ülkemizin doğal mirasının korunması ve tanıtılması açısından büyük önem taşıyor. Anadolu’nun saklı kalmış ekolojik değerlerini gün yüzüne çıkaran bu tür çalışmaların artarak devam etmesini diliyoruz.
